۹ پروژه ملی و فراملی وزارت راه در دولت سیزدهم که با استجازه رهبری تزریق مالی شد
به گزارش هم ماشین، معاون سابق برنامه ریزی وزارت راه و شهرسازی اظهار داشت: در دولت سیزدهم با استجازه ای که از مقام معظم رهبری داشتیم 20 همت به 9 پروژه اولویت دار وزارت راه تزریق شد.
به گزارش هم ماشین به نقل از مهر مسئله کریدور سازی و حمل و نقل یکی از مواردی است که اگر به درستی اجرا شود می تواند درآمدی بیش از فروش نفت را برای کشور به همراه داشته باشد. دولت سیزدهم در پی ساخت کریدورهای جاده ای و ریلی اقداماتی را انجام داده بود که در صورت تکمیل می تواند به درآمد کشور اضافه کند. در همین رابطه با محمود غفاری معاون سابق برنامه ریزی وزارت راه و شهرسازی گفتگو کردیم تا طرح هایی که در دولت سیزدهم در اولویت داشت و در دولت چهاردهم نیز باید در اولویت قرار گیرد را شناسایی نماییم.
لطفاً مختصری در مورد تحقق استجازه مقام معظم رهبری برای تامین منابع مالی پروژه های راهبردی وزارت راه و شهرسازی توضیح دهید.
پیرو عنایت ویژه مقام معظم رهبری و صدور دستور مبارک معظم له برای تامین منابع مالی مورد نیاز طرح های راهبردی وزارت راه و شهرسازی که به درخواست این وزارتخانه و مساعدت ستودنی رییس جمهور شهید صادر شده بود، خوشبختانه بعد از یک سال پیگیری مستمر و مدیریت مراحل مختلف و بسیار پیچیده و چند بعدی انجام این مهم توسط آقای بذرپاش وزیر محترم وقت راه و شهرسازی، خوشبختانه از نیمه دوم سال قبل تحصیل این منابع مهم به وقوع پیوست و در راه درست خود جریان پیدا کرد و مستمراً درحال شتاب گرفتن بود که متأسفانه با شهادت شهید رئیسی و ورود به دوره گذار تغییر دولت، در عمل روند مذکور ادامه نیافت.
بحمدالله ظرف ۸ ماه حدود ۸۵۰ میلیون دلار از منابع فوق به حساب وزارت راه و شهرسازی اختصاص یافت که باتوجه به ضرورت طی مراحل چندگانه اداری بالاتر از ۵۰۰ میلیون دلار بصورت ارزی و ریالی با ارزش حدود ۲۰ همت به پروژه های زیر تزریق شد: پروژه خط ریلی چابهار – زاهدان پروژه خط ریلی زاهدان - یونسی – سرخس پروژه خط ریلی شیراز – بوشهر – عسلویه پروژه خط ریلی خط دوم درود – خرم آباد – اندیمشک پروژه خط ریلی رشت – آستارا خرید و نوسازی ناوگان ریلی کشور خرید و نوسازی ناوگان هوایی کشور تامین زیرساختهای طرح جهش تولید مسکن کمک به نوسازی بافتهای فرسوده
همچنین حدود ۳۵۰ میلیون دلار مابقی نیز بصورت نقد در حساب های مربوط موجود بود که طبیعتاً یک ظرفیت فوق العاده برای جلوگیری از هرگونه وقفه در روند اجرای پروژه های راهبردی مذکور به وجود آورده بود.
نحوه توزیع اعتبارات به چه شکل بود؟
طبیعتاً دو شاخص اهمیت و میزان پیشرفت پروژه با اهمیت ترین فاکتورها برای توزیع اعتبارات بود، لکن پروژه خط ریلی چابهار –زاهدان به عنوان یک ابر پروژه راهبردی که مورد تاکید مقام معظم رهبری نیز بود از جایگاه ویژه ای برخوردار بود و با دستور شخص وزیر محترم وقت بخش قابل توجهی از اعتبارات با رویکرد پیشرفت حداکثری بدون وقفه به این پروژه اختصاص می یافت و بحمدالله حتی یک روز پروژه متوقف نشد.
لطفاً کمی بیشتر در مورد پروژه راهبردی خط ریلی چابهار – زاهدان توضیح بدهید.
اجرای طرح توسعه شرق کشور و همین طور طرح توسعه سواحل مکران راه اندازی راه آهن چابهار - زاهدان به طول حدود ۶۳۴ کیلومتر در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفت. این طرح با هدف ایجاد کریدور شمال - جنوب در شرق کشور و اتصال بندر شهید بهشتی چابهار به شبکه ریلی کشور و بهره مندی از مزایای ترانزیت ریلی کشور، بوسیله اتصال آسیای میانه و افغانستان به آب های آزاد اقیانوسی طراحی و عملیات اجرائی آن در سال ۱۳۹۲ شروع شد. راه اندازی این خط ریلی در دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم بندی شده است که از چابهار شروع و بعد از عبور از شهرهای نیکشهر، ایرانشهر و خاش به شهر زاهدان منتهی می شود.
اهداف کلی اجرای طرح اتصال بندر شهید بهشتی چابهار (تنها بندر اقیانوسی کشور) به شبکه ریلی افزایش ظرفیت ترانزیت کالا در شاخه شرقی کریدور شمال- جنوب (اتصال از مرز سرخس) و شاخه میانی این کریدور (اتصال به بندر امیرآباد و یا بندر کاسپین) تکمیل کریدور ریلی شمال - جنوب در شرق کشور کمک به توسعه سواحل مکران بوسیله ایجاد ارتباط ریلی با توجه تاکید و عنایت ویژه مقام معظم رهبری بر اهمیت راهبردی و راهبردی سواحل مکران و بندر چابهار) به لحاظ اقتصادی، نظامی و فرهنگی) ایجاد بستر مناسب برای توسعه و رشد اقتصادی منطقه محروم شرق کشور و بالفعل شدن پتانسیل معدنی این مناطق استفاده از سواحل امن دریای عمان و بندر چابهار (به عنوان تنها بندر این سواحل) برای امور تجاری، تجاری و تبادل کالا اتصال کشورهای اسیای میانه و مرکزی و همین طور افغانستان به آب های آزاد و استفاده از ظرفیت به وجود آمده برای کشور نزدیکی این کریدور به هند و پاکستان با جمعیت بالاتر از ۱.۵ میلیارد نفر و امکان ارائه خدمات به جمعیت ۳۰۰ میلیون نفری آسیای میانه و روسیه ترانزیت سالانه حدود دو میلیون تن بار از مبدأ کشور هند و آب های آزاد به مقصد کشورهای آسیای مرکزی و روسیه و بالعکس ۲ میلیارد دلار درآمد ترانزیتی تا سال افق طرح ۶۹۰۰ میلیون لیتر صرفه جویی در مصرف سوخت در دوره بیست ساله به ارزش تقریبی سه و نیم میلیارد دلار ایجاد اشتغال حدود ۱۰ هزار نفر بصورت مستقیم و غیرمستقیم
روند پیشرفت طرح چگونه بود؟
همانطور که گفته شد این طرح از تمامی ابعاد راهبردی بود و همچون صعوبت اجرای آن در توپوگرافی خاص استان وسیع و محروم سیستان و بلوچستان؛ به نحوی که حدودا نیمی از این خط ریلی طویل ۶۳۴ کیلومتری از توپوگرافی سخت کوهستانی عبور می کند و ضرورت ایجاد ابنیه فنی خاص سنگین نظیر پل ها و تونل های خاص و طویل گوناگون که سخت ترین آنها در منطقه آهوران است و سایر جوانب صعوبت کار اجرائی در آن منطقه این پروژه را به یکی از پروژه استثنایی تاریخ ساخت طرح های عمرانی کشور تبدیل نموده است.
بدیهی است چنین طرحی با این ابعاد از هزینه فوق العاده ای نیز برخوردارست که از توان بودجه عمومی کشور خارج است. به همین دلیل باید بار دیگر از عنایت ویژه مقام معظم رهبری به این طرح راهبردی تشکر ویژه به عمل آورد که در دو مرحله یک دفعه از محل صندوق توسعه ملی در سال ۱۳۹۹ و بار دیگر از محل تهاتر نفت امکان تامین منابع لازم را فراهم نمودند.
همچنین باتوجه به حساسیت راهبری فیزیکی و فراهم کردن شرایط تحقق منابع خاص مالی (تهاتر نفت) نیازمند یک برنامه ریزی دقیق و پایش مستمر بود که این مهّم در دولت سیزدهم با جلسات منظم رییس جمهور شهید و معاون اول محترم ایشان (حداقل بطور متوسط ماهی یک بار) و راهبری و پایش مستمر موضوع توسط وزیر محترم وقت تحقق می یافت. نکته مهّم این که با تاکید شخص آقای دکتر بذرپاش در راهبری پروژه، کلیه بخشهای سخت کار نظیر تکمیل تونل ها و پلهای گوناگون خاص و طولانی (متأسفانه به طور معمول در پروژه های خصوصاً پروژه های بزرگ حتی الامکان بخشهای آسان تر در اولویت قرار می گیرند) در اولویت اجرا قرار گرفت و طبیعتاً بخشهای عادی و آسان تر نظیر ریل گذاری به مرحله آخر موکول شد تا کوچک ترین احتمالات برای توقف یا کند شدن کار راه اندازی پروژه در آخر کار (که به طور معمول همین باقی ماندن قسمتهای سخت و هزینه بر پروژه است) را از بین ببرند. خوشبختانه این مهّم محقق شد و الحمدلله حالا اجرای این پروژه در راه هموارتری قرار دارد.
در جلسه ای که در اواخر سال قبل در دفتر جناب آقای دکتر بذرپاش با حضور فرمانده محترم قرارگاه خاتم الانبیا (پیمانکار اصلی) برگزار گردید، توافق شد با تامین بطور متوسط یک همت در ماه توسط وزارت راه و شهرسازی پروژه تا انتهای سال ۱۴۰۳ و در نهایت پایان بهار ۱۴۰۴ تکمیل شود. خوشبختانه وزارتخانه نه فقط به قول خود تا پایان دولت سیزدهم عمل کرد، بلکه با منابع باقیمانده از محل تهاتر نفت در عمل شرایط لازم برای اختصاص منابع مربوط برمبنای همان توافق اواخر سال قبل تا پایان پروژه (البته به شرط اختصاص کل منابع ارزی باقیمانده به این پروژه) را فراهم نمود.
به هر حال خوشبختانه پروژه در همه سالیان اخیر بی وقفه ادامه یافته و البته جا دارد از همکاری فوق العاده قرارگاه خاتم الانبیا نیز تشکر و قدردانی به عمل آید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب